Waardig(samen)leven
tot aan het eind

Waardig(samen)leven
tot aan het eind

Werkgroep zingeving

De ziel is een venster dat ons laat zien wat echt belangrijk is in ons leven (Carlo Leget)

Zingeving heeft een belangrijke plaats in de palliatieve zorg. Bij ons in het hospice vinden we dat aandacht voor zingeving altijd van belang is. Iedere dag opnieuw onderzoeken welk soort begeleiding een gast nodig heeft. Dat kan op mentaal, emotioneel, geestelijk en fysiek gebied zijn. Dat doen we door onze gasten goed te bevragen, naar hen te luisteren en met een aandachtige blik naar hen te kijken. En waar mogelijk aan de behoefte tegemoet te komen.

De verpleegkundige heeft een signalerende, een begeleidende en een verwijzende rol. Informatie van de zorgvrijwilliger en van anderen die in het hospice werken is hierbij van groot belang.

We gebruiken voor het woord zingeving gelijke termen als in de vakliteratuur: pastorale zorg, geestelijke of levensbeschouwelijke zorg, existentiële of spirituele zorg.
Iedereen die in het hospice werkt mag daaraan bijdragen naar eigen inzicht, levenservaring en vermogen. We kennen en respecteren onze mogelijkheden en grenzen.

Onze eigen open innerlijke houding is hierbij van belang. Hoe meer innerlijke ruimte wij hebben, hoe ontspannener we zijn, des te beter kunnen we luisteren naar de gast. Dan zijn we geduldig en worden niet meegesleept door onze eigen gevoelens.

Tijdens onze overdrachtsmomenten is dit ook onderwerp van gesprek, bijvoorbeeld door elkaar te vragen: Wat heb je nodig om helemaal open en blanco aanwezig te kunnen zijn?

En ook: hoe meer innerlijke ruimte (ontspanning) onze gasten hebben, des te beter kunnen zij omgaan met onrust, afscheid, loslaten, angst, zorgen of fysiek ongemak. Ervaringen waar iemand in het sterfproces mee bezig kan zijn.

Het zorg verlenen in een hospice bestaat voornamelijk uit het nemen van tijd voor de gasten en hun naasten. Er voor de gast en zijn omgeving ‘zijn’.  Evenals samen stil mogen zijn. In een gesprekje volgen we de gast, want de gast staat centraal. Een gesprekje kan ook licht en luchtig zijn en humor bevatten. We respecteren de grenzen van de gast, onze eigen grenzen en onze deskundigheid.
We weten welke deskundigheid we in kunnen roepen van het team dat rond de gast staat. Naast verpleegkundigen en artsen zijn dat o.a. geestelijk verzorgers, een muziektherapeut en een creatief therapeut.

Ook met naasten in gesprek gaan en naar hun afscheid nemen luisteren, vinden we belangrijk. Naasten kunnen ons waardevolle informatie geven over hoe zij tegen de gast aankijken en de gast tegen hen.

Zeker belangrijk: we zijn allen goed geïnformeerd wat, hoe en aan wie te rapporteren gezien het privacy beleid.

Een greep uit wat concretere middelen die we in huis hebben en die behulpzaam kunnen zijn: uit de bijbel lezen, samen zingen, bidden, een kaars branden, muziek luisteren of rustgevende filmbeelden bekijken.
Een voetmassage of bad met fijne muziek wordt vaak verwelkomd. Er kan met de bloemenverzorgers nog licht ‘getuinierd’ worden.

We schrijven dagelijks ervaringen met en van de gast in het daarvoor bestemde dagboekje dat op hun kamer ligt. Daarin kunnen ook de door ons gemaakte kaartjes met betekenisvolle teksten of gedichten geplakt worden ter ondersteuning van de gast en naasten. We hebben een map met teksten en gedichten die door de naasten gelezen kunnen worden bijvoorbeeld tijdens de waakfase.

Met de wensambulance kan een ‘laatste wens’ nog ingevuld worden. Dit is vaak een ontroerend gebeuren.

Voor kinderen zijn er kindermanden met materiaal voor iedere leeftijd.

We hebben een werkgroep Zingeving die als doel heeft om allen in het hospice te inspireren en te ondersteunen op het gebied van zingeving. Om handen en voeten te geven aan hoe we de gasten die dat wensen op de juiste wijze kunnen bijstaan.
We scholen ons allen regelmatig bij, zowel door landelijke bijeenkomsten te volgen als via een in company training. Er is afgelopen februari een scholing over ‘Zingeving in het hospice’ gegeven waaraan vele verpleegkundigen, zorg- en kookvrijwilligers hebben deelgenomen.

We schrijven samen met de gast en allen eromheen het laatste hoofdstuk van zijn/haar levensboek. Dat is kostbaar. We doen dat zo zinvol en zorgvuldig mogelijk.

Werkgroep Zingeving